Η Ελλάδα έχει ήδη διανύσει έξι συνεχή χρόνια ύφεσης και επιδείνωσης των οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών διαβίωσης. Την ίδια στιγμή, καταγράφονται πολυάριθμες πρωτοβουλίες ιδρυμάτων, συλλόγων, ΜΚΟ, εθελοντικών ομάδων και άτυπων δικτύων με σκοπό είτε την παροχή άμεσης κοινωνικής και υλικής βοήθειας, είτε την παροχή ευρύτερης στήριξης για την ανάδειξη των προβλημάτων.
Φαίνεται να υπάρχει ένα νέο κύμα ανάδυσης της κοινωνίας πολιτών λόγω της κρίσης που προσθέτει νέο εμπειρικό υλικό για τη χαρτογράφηση του τομέα μεταξύ κράτους και αγοράς, τη σχέση του με το κράτος και την αγορά, την ένταξή του στο ευρύτερο πλαίσιο οικονομικών και κοινωνικών μετασχηματισμών αλλά και τη συμβολή της κοινωνίας πολιτών στην πραγμάτωση της κοινωνικής ιδιότητας του πολίτη.
Κυρίαρχο είναι το ερώτημα του πώς οι φορείς (τυπικοί, όπως σωματεία και ΜΚΟ αλλά και άτυπα δίκτυα και ομάδες) της κοινωνίας πολιτών διαχειρίζονται τις κοινωνικές επιπτώσεις της κρίσης. Ποιες είναι οι επιδράσεις της κρίσης στις δράσεις τους, στις προτεραιότητές τους, τις ομάδες στόχους που επιθυμούν να καλύψουν, τους πόρους τους (υλικούς και ανθρώπινους) και τις συνεργασίες με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς κατά την περίοδο της κρίσης; Ποια θεωρούν ως βασική κοινωνική πρόκληση και πώς αυτή αντιμετωπίζεται σήμερα; Καταγράφεται αύξηση, μείωση ή στασιμότητα της παροχής εθελοντικής εργασίας; Υπάρχουν διαφοροποιήσεις μεταξύ τυπικών και άτυπων φορέων στον τρόπο διαχείρισης της κρίσης, το αξιακό και ιδεολογικό πλαίσιο λειτουργίας τους;
Στην έκθεση αυτή παρουσιάζονται τα ευρήματα πιλοτικής έρευνας στο πλαίσιο της οποίας έγινε προσπάθεια κατάρτισης καταλόγου τυπικών και άτυπων φορέων κοινωνικής αλληλεγγύης και φροντίδας και πραγματοποιήθηκαν συνεντεύξεις, ως πρώτο στάδιο μελλοντικής ευρύτερης έρευνας, με συνολικά 35 φορείς (27 τυπικούς και 8 άτυπους). Τα ευρήματα αναφέρονται κυρίως στην επίδραση της κρίσης στη λειτουργία των φορέων, των υλικών και ανθρωπίνων πόρων τους, τον εθελοντισμό, τις προτεραιότητές τους, τις ομάδες στόχους τους και τη συνεργασία τους με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς.
Τα αποτελέσματα της πιλοτικής έρευνας προσφέρουν ποιοτικό υλικό για κάποιες ενδεικτικές τάσεις στο χώρο των τυπικών και άτυπων φορέων, όσον αφορά την επίδραση της κρίσης και προλειάνουν το έδαφος για την ανάληψη μιας πιο ολοκληρωμένης έρευνας για την καταγραφή του συγκεκριμένου χώρου της κοινωνίας πολιτών και των βασικών του χαρακτηριστικών τα οποία έχουν σημασία για την ανάπτυξη του εθελοντισμού στη χώρα μας.
Για το κείμενο της πιλοτικής έρευνας πατήστε εδώ.