This site is for archive purposes. Please visit www.eliamep.gr for latest updates
Go to Top

Χριστίνα Βασιλάκη: Σύνοδος Κορυφής με ζητούμενο τη μετάβαση σε «νέα εποχή»

Σύνοδος Κορυφής με ζητούμενο τη μετάβαση σε «νέα εποχή»

«Πρέπει να προχωρήσουμε με ασφάλεια και σύνεση. Η Ευρώπη δεν έχει επιστρέψει ακόμα σε τροχιά ανάπτυξης», δήλωσε ο Αντώνης Σαμαράς μετά τη λήξη της διήμερης Συνόδου Κορυφής που έλαβε χώρα στις Βρυξέλλες, μεταξύ 23 και 24 Οκτωβρίου.

Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, το παγκόσμιο οικονoμικό κλίμα είναι ακόμα ρευστό και γι’ αυτό η Ελλάδα έχει ανάγκη μιας «αίσθησης ασφάλειας», είπε χαρακτηριστικά αναφερόμενος στο επικείμενο τέλος των διαπραγματεύσεων με την Τρόικα και στο πέρασμα στη μεταμνημονιακή εποχή.

Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής συναντήθηκε με πολλούς Ευρωπαίους αξιωματούχους και ηγέτες, αναφέροντας τον Πρόεδρο της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, τον Γάλλο Πρόεδρο, Φρανσουά Ολάντ, τον πρωθυπουργό της Ιταλίας, Ματέο Ρέντζι, τον Ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε, καθώς και με τους πρωθυπουργούς της Ιρλανδίας και της Ισπανίας, Έντα Κένυ και Μαριάνο Ραχόι αντίστοιχα. Κυβερνητικές πηγές έκαναν επίσης γνωστή την πρόταση της κυβέρνησης για την «επόμενη μέρα», για διαμόρφωση μιας προληπτικής πιστωτικής γραμμής από 1η Ιανουαρίου 2015, μετά το τέλος του ευρωπαϊκού σκέλους του προγράμματος. Αυτό που επιζητά η ελληνική πλευρά είναι να δημιουργηθεί ένα «μαξιλάρι» ενδεχόμενου δανεισμού σε περίπτωση που οι αγορές δεν επιτρέψουν στην Ελλάδα να δανειστεί με ευνοϊκά επιτόκια. Σε αυτό το «μαξιλάρι», η κυβέρνηση προτείνει να διοχετευθούν τα αδιάθετα κεφάλαια του τρέχοντος προγράμματος που προορίζονταν για ενδεχόμενες κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών, τα οποία όμως πρώτα θα επιστραφούν στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας για την αποπληρωμή του χρέους, έτσι ώστε να επιβαρύνουν το χρέος της χώρας μόνο εφόσον χρησιμοποιηθούν. Στο ταμείο αυτό στόχος είναι να προστεθούν και οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων που βρίσκονται στην κατοχή των κεντρικών τραπεζών των κρατών της Ευρωζώνης.

Η διάρκεια του προγράμματος προληπτικής γραμμής πίστωσης θα είναι ενός έτους σύμφωνα με το σχέδιο, ενώ θα ενεργοποιηθεί μόνο στην περίπτωση που δεν υπάρχει ευθύνη της χώρας για τη συμπεριφορά των αγορών, γεγονός που θα καθορίζεται από αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις.

Στο δημοσιονομικό κομμάτι των όρων, οι στόχοι για το έλλειμμα και το χρέος θα παραμένουν σταθεροί, είτε χρησιμοποιηθούν τα χρήματα είτε όχι, ενώ και η υλοποίηση ενός πακέτου διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων θα είναι καθοριστική. Οι έλεγχοι προόδου θα λαμβάνουν χώρα ανά εξάμηνο, από τα θεσμικά όργανα της Ευρωζώνης, την ΕΚΤ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ το ΔΝΤ θα περιοριστεί σε ρόλο τεχνικού συμβούλου, εφόσον διακοπεί το τρέχον πρόγραμμα χρηματοδότησης, το οποίο κανονικά επρόκειτο να τελειώσει το 2016.

Σημειώνεται ότι, όπως τόνισε και ο Έλληνας πρωθυπουργός στην ομιλία του, η πρόταση είναι ακόμα αντικείμενο διαπραγματεύσεων, οι οποίες θα οδηγήσουν σε αποφάσεις όχι νωρίτερα από τον Δεκέμβρη, με καταληκτική ημερομηνία την τελευταία Σύνοδο Κορυφής του έτους, 18 και 19 Δεκεμβρίου.

Σε κάθε περίπτωση, οι Βρυξέλλες ξεκαθαρίζουν ότι αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία για την επόμενη μέρα της Ελλάδας είναι να εξασφαλίζεται μια στενή επιτήρηση της πορείας των μεταρρυθμίσεων, η οποία θα καθησυχάζει τις αγορές.

 

Η ανάπτυξη στο κέντρο της Συνόδου Κορυφής των αρχηγών της Ευρωζώνης

Διεξοδικές συζητήσεις για το πώς η ευρωπαϊκή οικονομία θα αποφύγει μια νέα ύφεση, το ενδεχόμενο της οποίας ενισχύεται από τα ανησυχητικά χαμηλά επίπεδα πληθωρισμού, διεξήγαν οι ηγέτες της Ευρωζώνης κατά τη δεύτερη μέρα της Συνόδου, παρουσία του επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, και του επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ. Συμφώνησαν μάλιστα να εργαστούν για μια αναβαθμισμένη δομή οικονομικής διακυβέρνησης, προκειμένου να συντονίσουν τις δράσεις που θα δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη.

«Κλειδί για την τόνωση των επενδύσεων είναι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τα σταθερά δημόσια οικονομικά. Προς αυτήν την κατεύθυνση, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή και τα κράτη-μέλη να υποβάλουν συγκεκριμένες πολιτικές δράσεις το συντομότερο δυνατό», αναφέρει χαρακτηριστικά το κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου, ενώ υπάρχει και ειδική μνεία στην πρόταση Ζαν Κλοντ Γιούνκερ να διατεθούν 300 δις επιπλέον για επενδύσεις από ιδιωτικές και δημόσιες πήγες για την περίοδο 2015-2017. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες χαιρέτισαν την εν λόγω πρωτοβουλία και πρότειναν τη σύσταση μιας ομάδας δράσης υπό την Κομισιόν και την ΕΤΕΠ, σκοπός της οποίας θα είναι «να καθορίσει συγκεκριμένες δράσεις τόνωσης της ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων συγκεκριμένων μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων σχεδίων».

Στο παρασκήνιο της συνάντησης πυροδοτήθηκαν, ωστόσο, εντάσεις μεταξύ του «σκληρού» βόρειου μπλοκ και ορισμένων ηγετών οι οποίοι -με φόντο τα οικονομικά και πολιτικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν στο εσωτερικό της χώρας τους- εξέφρασαν την πρόθεση να αποκλίνουν από την αυστηρή πολιτική δημοσιονομικής πειθαρχίας που επιβάλλουν οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο.

Με αφορμή τους ελλειμματικούς προϋπολογισμούς της Γαλλίας και της Ιταλίας για το 2015 -οι οποίοι ήταν ανάμεσα στα πέντε προσχέδια για τα οποία η Κομισιόν ζήτησε επιπλέον πληροφορίες την περασμένη Τετάρτη- η συζήτηση επικεντρώθηκε στο μίγμα πολιτικής που χρειάζεται η Ευρωζώνη για να ξεπεράσει το αδιέξοδο. Ο Ιταλός πρωθυπουργός, Ματέο Ρέντζι, ήρθε σε αντιπαράθεση με τον απερχόμενο πρόεδρο της Κομισιόν, Χοσέ Μανουέλ Μπαρόζο γιατί δημοσιοποίησε επιστολή της Κομισιόν με την οποία του ζητείται να συμπεριλάβει στον προϋπολογισμό του 2015 επιπλέον περικοπές, κάτι το οποίο δήλωσε τελικά ότι θα κάνει, καθώς πρόκειται για μόλις «ένα ή δύο δισεκατομμύρια».

Ο Γάλλος πρόεδρος Ολάντ, από την άλλη, δήλωσε ότι δεν υπάρχει περιθώριο περαιτέρω εξοικονόμησης και ότι θα κάνει χρήση όποιας ευελιξίας προσφέρει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Στον αντίποδα, η Ντάλια Γκριμπαουσκάιτε, πρωθυπουργός της Λιθουανίας -η οποία πρόκειται να ενταχθεί στη ζώνη του ευρώ το επόμενο έτος- δήλωσε ότι η λιτότητα πρέπει να παραμείνει και παράλληλα να τονωθούν οι επενδύσεις, ακολουθώντας πλήρως τη γραμμή του Βερολίνου.

Ο υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας, Γερούν Ντάισελμπλουμ, που προεδρεύει επίσης των συνεδριάσεων των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, δήλωσε ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είναι το κλειδί και ότι «Γαλλία και Ιταλία είναι αρκετά φιλόδοξες όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις και τον εκσυγχρονισμό των κοινωνιών τους, την κυβέρνησή τους και την οικονομία τους και αυτό είναι το κλειδί».

Σύμφωνα με ξένα πρακτορεία, τα οποία επικαλούνται πηγές που ήταν μπροστά στις συζητήσεις, η Καγκελάριος Μέρκελ έκανε λόγο για ένα «μείγμα» ιδιωτικών επενδύσεων, δημοσιονομικής πειθαρχίας και ανοίγματος σε ταχέως αναπτυσσόμενες οικονομίες της Ασίας.

 

Κλίμα και ενέργεια

Το βασικό θέμα της Συνόδου Κορυφής του Οκτωβρίου, ωστόσο, ήταν η διαμόρφωση ενός νέου ευρωπαϊκού πλαισίου πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια, για την περίοδο 2020-2030.

Η συμφωνία των ηγετών της ΕΕ -η οποία ήταν αποτέλεσμα σκληρών διαπραγματεύσεων μεταξύ αντικρουόμενων θέσεων- προβλέπει τη μείωση στην Ε.Ε. των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 40% μέχρι το 2030, την αύξηση της χρήσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σο ποσοστό 27% επί της συνολικής κατανάλωσης, καθώς και τη μείωση κατά 30% συνολικά της κατανάλωσης ενέργειας.