This site is for archive purposes. Please visit www.eliamep.gr for latest updates
Go to Top

Χριστίνα Βασιλάκη: Εν εξελίξει οι διαπραγματεύσεις για την επίτευξη συμφωνίας για την επόμενη μέρα

Την Παρασκευή λήγει η διορία που έδωσε το Eurogroup στην Ελλάδα να ζητήσει παράταση του ελληνικού προγράμματος που λήγει στις 28 Φεβρουαρίου 2015, ενώ η ελληνική κυβέρνηση, μια μέρα νωρίτερα, προτίθεται να καταθέσει αίτημα επέκτασης της δανειακής συμφωνίας, αλλά χωρίς τους όρους του μνημονίου που τη συνοδεύουν. Εφόσον κατατεθεί, το αίτημα προγραμματίζεται να συζητηθεί και να ληφθεί η απόφαση για την επόμενη μέρα της Ελλάδας σ’ένα νέο έκτακτο Eurogroup, την Παρασκευή.

Όπως κατέστησε σαφές το Eurogroup της 16ης Φεβρουαρίου, η παράταση του υφιστάμενου προγράμματος είναι και η μοναδική πρόταση που έχουν θέσει εξαρχής στο τραπέζι οι 18 εταίροι της Ελλάδας, από το πρώτο Eurogroup που συμμετείχε ο νέος υπουργός Οικονομικών Γιάννης Βαρουφάκης, σκληραίνοντας, παράλληλα, προοδευτικά τη στάση τους.

Στην πρώτη συνεδρίαση των υπουργών οικονομικών της Ευρωζώνης παρ’όλο που οι δύο πλευρές έφτασαν αρκετά κοντά, δεν είχε επιτευχθεί συμφωνία. Μετά από τέσσερις προσπάθειες να εκδοθεί ένα κοινό ανακοινωθέν η ελληνική πλευρά αρνήθηκε να υπογράψει κείμενο το οποίο αναφερόταν ρητά σε επέκταση του «υφιστάμενου» προγράμματος. Ωστόσο, μια διέξοδος με πολιτικό πρόσημο δόθηκε την επόμενη μέρα κατά τη Σύνοδο Κορυφής, όταν ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ σε κοινή δήλωσή τους ανακοίνωσαν πως κλιμάκια τεχνοκρατών από το ελληνικό υπουργείο οικονομικών και τους τρεις θεσμούς, Κομισιόν, ΕΚΤ και ΔΝΤ, θα προχωρήσουν τις επόμενες μέρες σε τεχνικές συζητήσεις με στόχο την αναζήτηση κοινού εδάφους μεταξύ του παλιού προγράμματος και των θέσεων της ελληνικής κυβέρνησης, ενόψει της δεύτερης συνεδρίασης του Eurogroup της 16ης Φεβρουαρίου.

Για τον επικεφαλής του Eurogroup, το αποτέλεσμα αυτών των συζητήσεων ήταν «απογοητευτικό» και δεν μπόρεσε να καταλήξει σε μια σαφή χαρτογράφηση των ήδη συμφωνηθέντων (κατά το τρέχον πρόγραμμα) μέτρων που αποδέχεται η νέα κυβέρνηση και των όσων είναι αναγκαίο να αντικατασταθούν με ισοδύναμα.

Ως εκ τούτου, οι υπουργοί οικονομικών της Ευρωζώνης προσήλθαν στη συνεδρίαση της Δευτέρας έτοιμοι να ασκήσουν πιέσεις στην ελληνική πλευρά σε δύο επίπεδα: αφενός να στοιχειοθετήσει τις ακριβείς επιδιώξεις της και αφετέρου να υποβάλει άμεσα αίτημα παράτασης έτσι ώστε να μην διαταραχθεί το υφιστάμενο πλαίσιο ασφάλειας αλλά και να υπάρχει αρκετός χρόνος να συζητηθεί και να αποφασιστεί μια καινούργια συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών. Η εν λόγω συνεδρίαση έληξε επίσης άκαρπη, ενώ η ελληνική πλευρά παρουσιάστηκε να απορρίπτει νέα απόπειρα έκδοσης κοινού ανακοινωθέντος.

Από την πλευρά του, ο Έλληνας υπουργός οικονομικών, Γιάννης Βαρουφάκης, περιέγραψε την κίνηση του επικεφαλής του Eurogroup να φέρει στο τραπέζι ως τελική και μοναδική πρόταση την παράταση του τρέχοντος προγράμματος συνοδευόμενη με τη δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης για επιτυχή ολοκλήρωση του, ως ανατροπή των συμφωνηθέντων μεταξύ των κ.κ. Τσίπρα και Ντάισελμπλουμ. «Αυτή η πρόταση μας πήγαινε πίσω στην Τετάρτη και μιλούσε πάλι για το ισχύον πρόγραμμα και την παράταση του, με μοναδική αλλαγή την ευελιξία του προγράμματος, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζεται σε τι έγκειται αυτή η ευελιξία», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Βαρουφάκης μετά το τέλος του Eurogroup κάνοντας λόγο για ένα διαφορετικό προσχέδιο που του παρουσίασε ο Επίτροπος Οικονομίας, Πιερ Μοσκοβισί, πριν ξεκινήσει το Eurogroup και το οποίο ήταν έτοιμος να το υπογράψει. Σύμφωνα με τον Γ. Βαρουφάκη, το σχέδιο αυτό έκανε λόγο για επέκταση της δανειακής σύμβασης, η οποία θα οδηγούσε σε ένα εξάμηνο ενδιάμεσο πρόγραμμα, ως μεταβατικό στάδιο, προς ένα νέο συμβόλαιο για την ανάπτυξη για την Ελλάδα. Το έγγραφο αυτό προέβλεπε την παροχή τεχνικής βοήθειας εκ μέρους της Επιτροπής για την επιτάχυνση της εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων.

«Ήμασταν και είμαστε έτοιμοι να μην πάρουμε οποιαδήποτε μονομερή πρωτοβουλία στη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, ως το καλοκαίρι και η οποία δεν θα προκαλούσε κανένα δημοσιονομικό εκτροχιασμό και καμία δράση που κατά τις εκτιμήσεις της ΕΚΤ δεν θα έθετε σε κίνδυνο τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα», δήλωσε ο Γ. Βαρουφάκης. Ο ίδιος, επεσήμανε ότι ο μόνος όρος που έθεσε η ελληνική πλευρά ήταν να μην εφαρμοστούν οποιαδήποτε υφεσιακά μέτρα, δηλαδή, καμία περικοπή χαμηλών συντάξεων ή αυξήσεις στο ΦΠΑ. Ιδιαίτερα δε, σε περιοχές της Ελλάδας που είναι αναπτυγμένες οι τουριστικές δραστηριότητες.

Το εν λόγω έγγραφο, προερχόμενο από την Κομισιόν, μπορούσε να έχει μόνο επικουρικό ρόλο προς το τελικό κείμενο, του οποίου η αρμοδιότητα σύνταξης ανήκει αποκλειστικά στον επικεφαλής του Eurogroup. Παρά τις πληροφορίες που ήθελαν τους επικεφαλής των τριών θεσμών (Κομισιόν, ΕΚΤ και ΔΝΤ) να έχουν εγκρίνει το εν λόγω κείμενο, δεν αφομοιώθηκε από την τελική πρόταση Ντάισεμπλουμ με αποτέλεσμα να έχει άδοξο τέλος μια ακόμα συνεδρίαση.

 

Η δανειακή σύμβαση, το πρόγραμμα και οι δεσμεύσεις

Παρά το φαινομενικό αδιέξοδο στο οποίο έχουν προσκρούσει οι διαπραγματεύσεις, η απόσταση των δύο πλευρών από την ουσία της συμφωνίας φαίνεται να μην είναι σημαντική. Συγκεκριμένα οι διαφωνίες αφορούν κυρίως τις διατυπώσεις με τις οποίες θα καταγραφούν στο χαρτί οι δεσμεύσεις της μίας ή της άλλης πλευράς, εκφράζοντας το μεγάλο έλλειμμα εμπιστοσύνης που υφίσταται ανάμεσα στις δύο πλευρές.

Η ελληνική κυβέρνηση ζητά επέκταση της δανειακής σύμβασης, διαχωρίζοντάς την σαφώς από το πρόγραμμα/μνημόνιο, ενώ η ευρωπαϊκή πλευρά ζητά τη δέσμευση της ολοκλήρωσης του τρέχοντος προγράμματος (σημειώνοντας, ωστόσο, μια απροσδιόριστη διάθεση ευελιξίας στην εφαρμογή του), που στην άλλη πλευρά μεταφράζεται ως απόπειρα εγκλωβισμού της στις δεσμεύσεις της προηγούμενης κυβέρνησης.

Στην ουσία όμως οι δύο πλευρές έχουν ξεκάθαρα συμφωνήσει στα εξής:

Η Ελλάδα αναγνωρίζει τη δανειακή συμφωνία και άρα τις υποχρεώσεις της απέναντι στους πιστωτές της

Υπάρχει ανάγκη για μια συμφωνία ολίγων μηνών (επέκταση ή γέφυρα) που θα καλύπτει χρηματοδοτικά την Ελλάδα και θα συνοδεύεται από κάποιους όρους και πρϋποθέσεις

Το πακέτο μέτρων και μεταρρυθμίσεων που θα συνοδεύει τη συμφωνία θα είναι πιο ελαστικό ως προς το πρωτογενές πλεόνασμα σε σχέση με το προηγούμενο προγράμμα θα συζητηθεί αντικατάσταση μέτρων

Σε αυτήν την περίοδο δε θα υλοιποιηθεί κανένα μέτρο που έχει αντίκτυπο στον προϋπολογισμό ή απειλεί τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της χώρας και δεν θα καταργηθούν ήδη εφαρμοσμένα μέτρα.