Την ομαλή εξέλιξη της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών εντός των χρονικών ορίων που είχαν τεθεί επιβεβαίωσε το Eurogroup της Δευτέρας 23 Νοεμβρίου. Οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης συμφώνησαν, «επί τη βάσει της θετικής αξιολόγησης των ευρωπαϊκών θεσμών», ότι οι όροι, που είναι απαραίτητοι για να στηρίξουν την μεταφορά πόρων στο ΤΧΣ από τα 10 δισ. ευρώ που βρίσκονται αυτή τη στιγμή δεσμευμένοι σε ειδικό λογαριασμό του ESM γι΄ αυτό το σκοπό, «έχουν εκπληρωθεί από τις ελληνικές αρχές». Όπως ανέφερε ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου, εκτός από την εκτενή λίστα των προαπαιτούμενων η ελληνική κυβέρνηση υλοποίησε και σημαντικές μεταρρυθμίσεις που σχετίζονται με το χρηματοπιστωτικό τομέα. Ο ίδιος χαιρέτισε μάλιστα την επιβεβαίωση ότι η αποτίμηση της εμπορικής αξίας των ακινήτων, στο πλαίσιο του νόμου για τους πλειστηριασμούς, θα γίνει από ανεξάρτητους εκτιμητές υπό την εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδας.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Κλάους Ρέγκλινγκ, τα κεφάλαια που τελικά θα χρειαστεί να αντλήσουν οι ελληνικές τράπεζες για να καλύψουν τις ανάγκες τους θα είναι λιγότερα από αυτά που είχαν προβλεφθεί (κάτω των 6 δισ. ευρώ σύμφωνα με την ελληνική κυβέρνηση). Η επίσημη απόφαση για την μεταφορά τους στο ΤΧΣ θα ληφθεί από το ΔΣ του ESM, μέσα στις επόμενες δύο βδομάδες, μετά από τις σχετικές αποφάσεις για τις κρατικές ενισχύσεις κατά περίπτωση και μετά τον τελικό προσδιορισμό των ακριβών αναγκών της κάθε τράπεζας χωριστά.
«Μέχρι τώρα, όλες οι σημαντικές τράπεζες έχουν καταφέρει να αντλήσουν επαρκή ιδιωτικά κεφάλαια για να καλύψουν το AQR και το βασικό σενάριο, ενώ δύο εξ αυτών και για το δυσμενές σενάριο της Περιεκτικής Αξιολόγησης», αναφέρει χαρακτηριστικά η σχετική ανακοίνωση του Eurogroup.
Τα «καλά νέα» από το μέτωπο της συμμετοχής των ιδιωτών επενδυτών στην αύξηση κεφαλαίων των ελληνικών τραπεζών ικανοποίησαν ιδιαιτέρως τους δανειστές της Ελλάδας, οι οποίοι έδωσαν περισσότερο χρόνο στην κυβέρνηση για την εφαρμογή των δύσκολων μεταρρυθμίσεων, που αφορούν κυρίως την αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος. Ωστόσο, έκαναν σαφές πως «τα έσοδα από την μελλοντική διάθεση συμμετοχών του ΤΧΣ και άλλων κεφαλαιακών εργαλείων στις ελληνικές τράπεζες, που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησης, θα χρησιμοποιηθούν για την αποπληρωμή του ESM μόλις γίνουν διαθέσιμα τα έσοδα αυτά», όπως προβλέπει η ανακοίνωση του Eurogroup στις 14 Αυγούστου. Επιπλέον, επέστησαν την προσοχή της ελληνικής κυβέρνησης στην ανάγκη λήψης «περαιτέρω» αποφάσεων για την αντιμετώπιση των υπόλοιπων αδυναμιών του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, «ιδίως αυτών που απορρέουν από το υψηλό επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων». Ο λόγος για τον προσδιορισμό των δανείων που θα μπορούν να πουληθούν σε ξένα funds. H απόφαση για τo συγκεκριμένο ζήτημα έχει μετατεθεί για τον Δεκέμβριο, καθώς οι εκπρόσωποι των δανειστών και των ελληνικών αρχών δεν κατέληξαν σε συμφωνία εντός του πλαισίου εφαρμογής του πρώτου πακέτου μεταρρυθμίσεων.
Επόμενα βήματα
Το Eurοgroup της Δευτέρας, επιβεβαίωσε επίσης την έγκριση από τον ESM της εκταμίευσης της υποδόσης των δύο δις. σε συνέχεια της επιτυχούς ολοκλήρωσης της εφαρμογής του πρώτου σετ προαπαιτούμενων. Το εν λόγω ποσό θα χρησιμοποιηθεί πρωτίστως για την εξυπηρέτηση χρέους, καθώς και για την αποπληρωμή μέρους των οφειλών του δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα και τη συγχρηματοδότηση έργων με χρήση των ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Στο επίκεντρο των διαβουλεύσεων πλέον μπαίνει το δεύτερο σετ προαπαιτούμενων, την εφαρμογή του οποίου οι ελληνικές αρχές δεσμεύτηκαν ότι θα ολοκληρώσουν μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου.
Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα προτάσεις των θεσμών, σε αυτό θα περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων -εκτός από την τελική απόφαση για τη διαχείριση των κόκκινων δανείων- οι αλλαγές στο μισθολόγιο του Δημοσίου καθώς και κάποιες επιπλέον μεταρρυθμίσεις φορολογικού χαρακτήρα.
Βασικό κομμάτι όμως του δεύτερου σετ μεταρρυθμίσεων σύμφωνα με τον πρόεδρο του Eurogroup θα είναι ο σχεδιασμός του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων, ενώ η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού τοποθετήθηκε από τον ίδιο στην ευρύτερη πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος. Όπως ανέφερε τη Δευτέρα, αυτή αναμένεται να διεξαχθεί τους πρώτους μήνες του 2016 και όχι έως τα τέλη του 2015 όπως προέβλεπε ο αρχικός σχεδιασμός. «Για είμαστε ρεαλιστές, δεν βλέπω πως μπορεί να γίνει διαφορετικά», είπε χαρακτηριστικά καλώντας ωστόσο τις ελληνικές αρχές να αποφύγουν περαιτέρω καθυστερήσεις.
Σε ό, τι αφορά τέλος τη συζήτηση για το ελληνικό χρέος, που όπως προβλέπεται θα πραγματοποιηθεί μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, συνδέθηκε και πάλι χτες με το ρόλο του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα. Ο πρόεδρος του Eurogroup σημείωσε πως το ΔΝΤ συμμετείχε στη συνεδρίαση μέσω τηλεφώνου, θέτοντας και πάλι συγκεκριμένες προϋποθέσεις για τη συμμετοχή του στο πρόγραμμα: τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού και την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, οι οποίες είναι σημαντικές για την επίτευξη της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.