Προοπτική ολοκλήρωσης της αξιολόγησης εντός του χρονοδιαγράμματος που έχει θέσει η Αθήνα έδωσε το Eurogroup της 11ης Φεβρουαρίου. Ωστόσο, παρά τα θετικά μηνύματα, έγινε σαφές ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την ομαλή αυτή εξέλιξη είναι να επισπεύσει η Αθήνα τις «δύσκολες, αλλά αναγκαίες» αποφάσεις, κυρίως σε ό,τι αφορά τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού και τα μέτρα για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού για το 2016.
Σε γενικές γραμμές, σύμφωνα με κοινοτική πηγή, ανοιχτά παραμένουν περισσότερα «μέτωπα», εκτός από το ασφαλιστικό και το δημοσιονομικό, όπως το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων, κάποιες εναπομείνασες παρεμβάσεις στη νομοθεσία για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και κάποια επιπλέον φορολογικά μέτρα. Οι Βρυξέλλες, δηλώνουν έτοιμες να διαπραγματευτούν για όλα αυτά με τις ελληνικές αρχές στο πλαίσιο της επόμενης επίσκεψης των επικεφαλής της αποστολής των θεσμών στην Αθήνα, υπογραμμίζουν όμως ότι είναι απαραίτητο να γίνει ένα «άλμα» από την ελληνική πλευρά κυρίως στο ασφαλιστικό, καθώς μέχρι στιγμής τα μικρά βήματα στα οποία προχωράει δε μειώνουν ικανοποιητικά την απόσταση.
Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του Ευρωπαίου επιτρόπου Οικονομικών, Πιερ Μοσκοβισί, ο οποίος μετά το πέρας της συνεδρίασης υπογράμμισε πως κάποιες μεταρρυθμίσεις, όπως είναι αυτή του ασφαλιστικού, μπορεί να είναι «δύσκολες, σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο» αλλά είναι «αναγκαίες», στέλνοντας μήνυμα πως ενδεχόμενη «καθυστέρηση» δεν θα τις κάνει «ευκολότερες». Ο ίδιος με εμφατικό τρόπο, σημείωσε πως η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του νέου ελληνικού προγράμματος πριν το καθολικό Πάσχα, δηλαδή πριν τα τέλη Μαρτίου είναι «απολύτως εφικτή». «Αυτό θέλουμε», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ωστόσο, ανώτερος αξιωματούχος της ευρωζώνης είχε δηλώσει πρόσφατα ότι για τους δανειστές «η ποιότητα της συμφωνίας υπερέχει της ταχύτητας επίτευξής της», συμπληρώνοντας ότι η ελληνική πλευρά είναι αυτή που έχει κατά βάση εκφράσει τη «βιασύνη» της. Ο ίδιος υπογράμμιζε ότι βρισκόμαστε στο σημείο όπου η «τεχνική προετοιμασία» και η «νομική επεξεργασία» όλων των επί μέρους θεμάτων έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί και ότι το βασικό πλέον είναι η λήψη αποφάσεων.
Ειδικότερα, σχετικά με το ασφαλιστικό, ο ίδιος παράγοντας σημείωνε ότι στόχος είναι να φτιαχτεί ένα συνταξιοδοτικό σύστημα που θα είναι θετικό για τον επίσημο τομέα της οικονομίας και πως γι΄αυτό απαιτείται ένας συνδυασμός παραγόντων, όπως η ηλικία συνταξιοδότησης, τα ποσοστά αναπλήρωσης και η περίοδος καταβολής εισφορών.
Σε σχέση με το δημοσιονομικό, ο Γάλλος επίτροπος ανέφερε πως «χρειάζονται περισσότερες συζητήσεις για το δημοσιονομικό κενό και τους τρόπους με τους οποίους θα καλυφθεί», ενώ άλλος αξιωματούχος παρέπεμπε πριν από λίγες ημέρες στη δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης να ληφθούν μέτρα που θα αντιστοιχούν στο 1% του ΑΕΠ, τα οποία όμως δεν έχουν ακόμα εξειδικευτεί.
Τέλος, σε ό,τι αφορά το Ταμείο Iδιωτικοποιήσεων, είναι ξεκάθαρο πως για να κλείσει η πρώτη αξιολόγηση πρέπει να τεθεί σε λειτουργία, καθώς αποτελεί ζήτημα ιδιαιτέρως κρίσιμο για αρκετά κράτη-μέλη της ευρωζώνης.
Το ΔΝΤ
Την καλά στημένη, μη συγκρουσιακή εικόνα που θέλησαν να δώσουν οι Ευρωπαίοι εταίροι διατάραξε όμως ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του ΔΝΤ, Πολ Τόμσεν, λίγες ώρες μετά το πέρας του Eurogroup. Σε άρθρο του-παρέμβαση το οποίο τόνιζε την ανάγκη για συνδυασμό ασφαλιστικής μεταρρύθμισης και ελάφρυνσης χρέους, υποστήριζε, μεταξύ άλλων ότι για να επιτευχθεί το πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018, απαιτούνται μέτρα 4-5% του ΑΕΠ, δηλαδή 7,2-9 δις ευρώ. «Δεν μπορούμε να δούμε πως μπορεί να το πετύχει αυτό η Ελλάδα χωρίς σημαντικές εξοικονομήσεις στις συντάξεις», σημείωνε.
Επί της ουσίας, η δεδομένη απόσταση που υπάρχει μεταξύ του ΔΝΤ και –κυρίως- της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έγκειται στο ότι το ΔΝΤ ζητάει περισσότερες παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό όχι μόνο σε διαρθρωτικό επίπεδο έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά του, αλλά και περικοπές με άμεσο δημοσιονομικό αποτέλεσμα έτσι ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν συμφωνηθεί. Ωστόσο, το ενδεχόμενο να μην συμμετάσχει το ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα δεν είναι η κατεύθυνση προς την οποία κινούνται οι Βρυξέλλες αυτή τη στιγμή. Σύμφωνα με πηγές της ευρωζώνης, η κατάσταση δεν έχει αλλάξει καθώς η συμμετοχή του ΔΝΤ αποτελεί απαίτηση πολλών κρατών-μελών, ενώ το ίδιο το ΔΝΤ έχει δεσμευτεί πολιτικά να συμμετάσχει.
«Το ΔΝΤ είναι ξεκάθαρα μέρος της αξιολόγησης και η συνεργασία μας είναι στενή», δήλωσε χαρακτηριστικά ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Βάλντις Ντομπρόφσκις, κληθείς να σχολιάσει το άρθρο του Π. Τόμσεν. Εξέφρασε μάλιστα την πεποίθηση ότι το ΔΝΤ θα συμμετάσχει «πλήρως, συμπεριλαμβανόμενης της οικονομικής βοήθειας», στο ελληνικό πρόγραμμα.