This site is for archive purposes. Please visit www.eliamep.gr for latest updates
Go to Top

Je suis Dijsselbloem ou Varoufakis?

Χατζησταύρου, Φ. (2015) “Je suis Dijsselbloem ou Varoufakis?“, Protagon Website, 04 February.

 

Η πρώτη συνάντηση Βαρουφάκη-Ντάισελμπλουμ φέρνει στη δημόσια συζήτηση ένα θέμα που μέχρι τώρα ήταν αντικείμενο ανάλυσης κυρίως των ενασχολούντων με τη θεσμική λειτουργία της ΕΕ στα οικονομικά θέματα. Ευκαιρία, λοιπόν, να δούμε ποιο είναι το πρόβλημα, γιατί υπάρχει πρόβλημα, και ποιες οι συνέπειές του μέχρι σήμερα. Από το 2010 και μετά οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ομόφωνα προχώρησαν στην εγκαθίδρυση μιας σειράς νέων δομών και θεσμών για τη διαχείριση της κρίσης. Ένα νέο αρχιτεκτονικό οικοδόμημα φτιάχτηκε, ιδιαίτερα σύνθετο και δικαίως ακατάληπτο για τους περισσότερους ευρωπαίους πολίτες. Αυτό το οικοδόμημα, το ονομαζόμενο «πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης», λειτουργεί διακυβερνητικά και άρα κείται εκτός της ευρωπαϊκής έννομης τάξης. Αυτό σημαίνει ότι οι κυβερνήσεις αποφασίζουν, ενώ οι ευρωπαϊκοί θεσμοί ή δεν συμμετέχουν με τρόπο τέτοιο που να υπηρετούν πλήρως τον θεσμικό τους ρόλο (Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, Ευρωπαϊκό Δικαστήριο), ή χρησιμοποιούνται ως εκτελεστικά και ελεγκτικά όργανα στην υπηρεσία των κυβερνήσεων (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα). Το διακυβερνητικό αυτό παζλ συμπληρώνεται με την άμεση εμπλοκή τεχνοκρατών και εμπειρογνωμόνων που στελεχώνουν όλες τις νέες τεχνοδομές (Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, ρυθμιστικές αρχές κτλ.).

Στο πλαίσιο αυτό, δύο θεσμικά όργανα κάνουν κουμάντο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (αρχηγοί κρατών-μελών) και το Συμβούλιο (υπουργοί των κυβερνήσεων), των οποίων οι δομές επεκτάθηκαν φυσικά με τη σύσταση του Eurogroup και της Συνόδου κορυφής του ευρώ. Εδώ υπάρχουν δύο προβλήματα. Πρώτον, σε επίπεδο αρχηγών κυβερνήσεων, το σύστημα λειτουργεί με τέτοιο τρόπο, οξύνοντας το ανισοβαρές των σχέσεων μεταξύ των κρατών, αφού οι ισχυρές οικονομίες-πιστωτές και τα κράτη-σύμμαχοί τους ορίζουν την ατζέντα και ασκούν κάθετο έλεγχο στα μικρά κράτη μέλη-οφειλέτες. Δεύτερον, το Eurogroup που συστήθηκε το 2012 είναι ένα άτυπο σώμα διαβούλευσης -και ως τέτοιο αναφέρεται στις ευρωπαϊκές Συνθήκες- όπου οι Υπουργοί οικονομικών των κρατών της ευρωζώνης υποτίθεται ότι πρέπει να συζητούν θέματα σχετικά με τη βελτίωση του συντονισμού των οικονομικών πολιτικών. Αντ” αυτού, το Eurogroup έχει εξελιχθεί σε έναν οιονεί θεσμό ξεπερνώντας τα όρια αρμοδιότητας που του αναλογούν και αποφασίζει ως σαν να είχε επίσημη εξουσία λήψης αποφάσεων. Θυμίζουμε ότι η ευρωζώνη δεν αποτελεί μια ξεχωριστή νομική οντότητα αλλά μια τομεακή συνεργασία μεταξύ κάποιων κρατών μελών.

 

Relevant posts: