This site is for archive purposes. Please visit www.eliamep.gr for latest updates
Go to Top

Mαθαίνοντας για την Κρίση

1. Αναδιάρθρωση χρέους (Debt restructuring)

Η μεταβολή των όρων αποπληρωμής του χρέους, κατόπιν διαπραγμάτευσης και συμφωνίας μεταξύ του οφειλέτη και του πιστωτή. Αποτέλεσμα της αναδιάρθρωσης του χρέους μπορεί να είναι η αλλαγή του χρονοδιαγράμματος αποπληρωμής του  ή/και ο επανακαθορισμός του επιτοκίου ή/και η μείωση του συνολικού ποσού αποπληρωμής του (haircut).

2. Αναχρηματοδότηση δημοσίου χρέους (Debt refinancing)

Αναφέρεται στην εξυπηρέτηση των υφιστάμενων δανειακών υποχρεώσεων μέσω νέου δανεισμού.

3. Αυτόματος σταθεροποιητής (Automatic stabilizer)

Αυτόματος σταθεροποιητής (Automatic stabilizer)  Εργαλεία δημοσιονομικής πολιτικής, τα οποία επηρεάζουν αυτόματα τη συνολική ζήτηση, προς μια κατεύθυνση αντίθετη από αυτή που βρίσκεται ο οικονομικός κύκλος. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν τα επιδόματα ανεργίας και η προοδευτική φορολογία.

4. Βιωσιμότητα χρέους (Sustainability of public debt)

Αναφέρεται στην ικανότητα των κυβερνήσεων μιας χώρας να χρηματοδοτήσουν τις δανειακές υποχρεώσεις τους μεσο-μακροπρόθεσμα χωρίς να προβούν σε οποιονδήποτε επαναπροσδιορισμό τους. Η ικανότητά τους αυτή εξαρτάται, κυρίως, από το κόστος δανεισμού, το επίπεδο του χρέους, το ύψος των δημοσιονομικών ελλειμμάτων, αλλά και την εξέλιξη των τελευταίων συγκριτικά με την εξέλιξη του ΑΕΠ

5. Δημόσιο χρέος (Public debt)

Η συσσώρευση δημοσιονομικών ελλειμμάτων και οι οφειλές τόκων που προέκυψαν από τον δανεισμό μιας κυβέρνησης για τη χρηματοδότησή τους.

6. Δημοσιονομική πολιτική (Fiscal policy)

Η άσκηση σταθεροποιητικής μακροοικονομικής πολιτικής, μέσω των δημοσίων δαπανών και της φορολογίας.

7. Δημοσιονομική προσαρμογή (Fiscal adjustment)

Η εφαρμογή μέτρων δημοσιονομικής πολιτικής, μείωσης των δημοσίων δαπανών ή/και αύξησης της φορολογίας, με στόχο τη μείωση πρωτογενούς ελλείμματος ή την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος και την μείωση του χρέους.

8. Δημοσιονομικό έλλειμμα (Fiscal deficit-net borrowing)

Εμφανίζεται όταν τα δημόσιες δαπάνες υπερβαίνουν τα δημόσια έσοδα και χρηματοδοτείται μέσω του δανεισμού, περιορίζοντας την εθνική αποταμίευση.

9. Δημοσιονομικό πλεόνασμα (Fiscal surplus)

Εμφανίζεται όταν τα δημόσια έσοδα υπερβαίνουν τις δημόσιες δαπάνες, γεγονός που αυξάνει την εθνική αποταμίευση.

10. Δημοσιονομικός κανόνας (Fiscal rule)

Μόνιμος περιορισμός που τίθεται στην άσκηση δημοσιονομικής πολιτικής και ο οποίος μπορεί να αφορά το έλλειμμα του προϋπολογισμού, το δημόσιο χρέος αλλά τα επίπεδα των δημόσιων δαπανών και φόρων

11. Δημοσιονομικός πολλαπλασιαστής (Fiscal multiplier)

Ο λόγος μεταβολής του εθνικού εισοδήματος προς την μεταβολή της δαπάνης ή των φόρων που την προκάλεσε. Για παράδειγμα, όταν το κράτος δαπανά, αυξάνεται η κατανάλωση και άρα αυξάνεται το εισόδημα, το οποίο οδηγεί σε περαιτέρω αύξηση κατανάλωσης κ.ο.κ..  Αντίστοιχα, ο πολλαπλασιαστής μπορεί να οριστεί και για παρεμβάσεις πολιτικής στο τομέα της φορολογίας.

12. Δίδυμα ελλείμματα (Twin deficits)

Η ταυτόχρονη ύπαρξη ελλειμμάτων στον κρατικό προϋπολογισμό και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Δηλαδή, όταν οι δημόσιες δαπάνες υπερβαίνουν τα δημόσια έσοδα και οι εισαγωγές τις εξαγωγές.

13. Δομικό ισοζύγιο (Structural Balance)

Το ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού που είναι διορθωμένο:  α) ως προς τον οικονομικό κύκλο, β) παράγοντες που δε σχετίζονται άμεσα με τον οικονομικό κύκλο όπως μεταβολές (ή και ¨φούσκα¨) των τιμών περιουσιακών στοιχείων (π.χ. μετοχές ή τιμές ακινήτων) ή βασικών εμπορευμάτων  που δε διαφοροποιούνται ανάλογα με τον παραγωγό (π.χ. πετρέλαιο) ή διαφοροποίηση της σύνθεσης του συνολικού προϊόντος της οικονομίας (π.χ. μια ανοδική πορεία στην αγορά ακινήτων θα αυξήσει την κατανάλωση περισσότερο σε σχέση με μια ανοδική πορεία των εξαγωγών) και γ) προσωρινά ή εφάπαξ έσοδα ή δαπάνες.

14. Εμπροσθοβαρής δημοσιονομική προσαρμογή (Frontloaded fiscal adjustment)

Μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος με μέτρα που εφαρμόζονται και αρχίζουν να αποδίδουν στην αρχή της περιόδου της δημοσιονομικής προσαρμογής.

15. Επιμήκυνση χρέους (Debt repayment extension)

Επέκταση, κατόπιν συμφωνίας, της περιόδου αποπληρωμής του χρέους, η οποία συνήθως συνοδεύεται με αύξηση του επιτοκίου.