Ματσαγγάνης, Μ., (2013), “Η Ελλάδα μπροστά στον υποβιβασμό”, The Athens Review of Books, Οκτώβριος.
Επισκόπηση του βιβλίου του Τάσου Γιαννίτση, (2013), Η Ελλάδα στην Κρίση, Αθήνα: Πόλις.
1. Η ουτοπία της Μεταπολίτευσης (και το αναπόφευκτο τέλος της)
Το 1975, ένα μόλις χρόνο μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας, το εθνικό εισόδημα της Ελλάδας (ανά κάτοικο, σε όρους ίσης αγοραστικής δύναμης) ήταν ίσο με το 88,5% του μέσου εισοδήματος των 15 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέχρι το 2004 (δηλαδή πριν την διεύρυνση προς τις χώρες του πρώην «Ανατολικού μπλοκ», συν Μάλτα και Κύπρο). Με άλλα λόγια, το βιοτικό επίπεδο του μέσου Έλληνα ήταν μόλις 11,5% χαμηλότερο από αυτό του μέσου Δυτικοευρωπαίου.
Όπως είναι γνωστό, εκείνη περίπου την εποχή, στα μέσα της δεκαετίας του ’70, υπό το βάρος των πετρελαϊκών κρίσεων, εξαντλείται η «Χρυσή Τριακονταετία» των απρόσμενα υψηλών ρυθμών οικονομικής μεγέθυνσης που είχε ξεκινήσει την επαύριο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Έκτοτε η ευρωπαϊκή οικονομία συνεχίζει μεν να αναπτύσσεται, αλλά με αισθητά χαμηλότερες επιδόσεις από ό,τι πριν.
Παρ’ όλα αυτά, η Ελλάδα αρχίζει να χάνει έδαφος σε σχέση με την υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη, ιδίως στη «χαμένη δεκαετία» του ’80. Παρά τη σχεδόν γενική ευφορία, στην πραγματικότητα η πρώτη οκταετία του ΠΑΣΟΚ, με πρωθυπουργό τον Ανδρέα Παπανδρέου, συμπίπτει με μια παρατεταμένη περίοδο σημαντικής απόκλισης: το μέσο εισόδημα, σε όρους ίσης αγοραστικής δύναμης, υποχωρεί από 87,0% του μέσου όρου της ΕΕ-15 το 1981 σε μόλις 75,3% το 1989. Στη συνέχεια πέφτει και άλλο (σε σχετικούς πάντοτε όρους): 73,3% το 1993, 71,6% το 1996.
Σχετικές Αναρτήσεις
- Καζάκος, Πάνος, (2010), Από τον ατελή εκσυγχρονισμό στην κρίση, Αθήνα: Πατάκης.
- Τριανταφυλλίδου, Α., Γρώπα, Ρ. και Κούκη, Χ., (επιμ.) (2013), Ελληνική Κρίση και Ευρωπαϊκή Νεωτερικότητα, Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική.
- Κοτταρίδη, Κωνσταντίνα, Γιακούλας, Δημήτρης, (2013),«Η έλλειψη υγιών θεσμών και τα εγγενή διαρθρωτικά προβλήματα τροχοπέδη στην προσέλκυση ξένων επενδυτών στην Ελλάδα – μια αναφορά στην περίοδο της κρίσης», www.euractiv.gr, 3 Ιουλίου.