Μετά από εντατικές διαπραγματεύσεις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέληξε σε συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο σχετικά με τους όρους της μελλοντικής συνεργασίας του με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε σχετικά: «Ο αγώνας για την επίτευξη αυτής της συμφωνίας άξιζε τον κόπο, διότι τώρα έχουμε μια δίκαιη και ισορροπημένη συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο, η οποία θα προστατεύει τα ευρωπαϊκά μας συμφέροντα, θα διασφαλίζει θεμιτό ανταγωνισμό και θα παρέχει την τόσο αναγκαία προβλεψιμότητα για τις αλιευτικές μας κοινότητες. Επιτέλους, μπορούμε να αφήσουμε το Brexit πίσω μας και να ατενίσουμε το μέλλον. Τώρα η Ευρώπη προχωρά.»
Το σχέδιο συμφωνίας εμπορίου και συνεργασίας αποτελείται από τρεις βασικούς πυλώνες:
- Μια συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών: νέα οικονομική και κοινωνική εταιρική σχέση με το Ηνωμένο Βασίλειο
Η συμφωνία καλύπτει όχι μόνο το εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών, αλλά και ευρύ φάσμα άλλων τομέων που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για την ΕΕ, όπως οι επενδύσεις, ο ανταγωνισμός, οι κρατικές ενισχύσεις, η φορολογική διαφάνεια, οι αεροπορικές και οδικές μεταφορές, η ενέργεια και η βιωσιμότητα, η αλιεία, η προστασία των δεδομένων και ο συντονισμός των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης.
Προβλέπει μηδενικούς δασμούς και μηδενικές ποσοστώσεις για όλα τα εμπορεύματα που πληρούν τους κατάλληλους κανόνες καταγωγής.
Αμφότερα τα Μέρη έχουν δεσμευτεί να διασφαλίσουν ισότιμους όρους ανταγωνισμού, διατηρώντας υψηλά επίπεδα προστασίας σε τομείς όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και η τιμολόγηση των ανθρακούχων εκπομπών, τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα, η φορολογική διαφάνεια και οι κρατικές ενισχύσεις, με αποτελεσματική επιβολή, σε εγχώριο επίπεδο, έναν δεσμευτικό μηχανισμό επίλυσης διαφορών και τη δυνατότητα και των δύο Μερών να λάβουν διορθωτικά μέτρα.
- Μια νέα εταιρική σχέση για την ασφάλεια των πολιτών μας
Η συμφωνία εμπορίου και συνεργασίας θεσπίζει νέο πλαίσιο για τη συνεργασία στον τομέα της επιβολής του νόμου και για τη δικαστική συνεργασία σε ποινικές και αστικές υποθέσεις. Αναγνωρίζει την ανάγκη για στενή συνεργασία μεταξύ των εθνικών αστυνομικών και δικαστικών αρχών, ιδίως για την καταπολέμηση και τη δίωξη του διασυνοριακού εγκλήματος και της τρομοκρατίας. Με τη συμφωνία δημιουργούνται νέες επιχειρησιακές δυνατότητες, λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι το Ηνωμένο Βασίλειο, ως τρίτη χώρα, εκτός του χώρου Σένγκεν, δεν θα διαθέτει τις ίδιες δομές όπως πριν. Η συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας μπορεί να ανασταλεί σε περίπτωση που το Ηνωμένο Βασίλειο παραβιάσει τη δέσμευσή του για συνεχή τήρηση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και για την επιβολή της σε εγχώριο επίπεδο.
- Οριζόντια συμφωνία σχετικά με τη διακυβέρνηση: Ένα πλαίσιο που αντέχει στον χρόνο
Για να παρέχεται η μέγιστη ασφάλεια δικαίου για τις επιχειρήσεις, τους καταναλωτές και τους πολίτες, ένα ειδικό κεφάλαιο για τη διακυβέρνηση αποσαφηνίζει τον τρόπο λειτουργίας και ελέγχου της συμφωνίας. Θεσπίζεται επίσης κοινό συμβούλιο εταιρικής σχέσης, το οποίο θα διασφαλίζει την ορθή εφαρμογή και ερμηνεία της συμφωνίας και στο οποίο θα συζητούνται όλα τα ζητήματα που ανακύπτουν.
Δεσμευτικοί μηχανισμοί επιβολής και επίλυσης διαφορών θα διασφαλίζουν τον σεβασμό των δικαιωμάτων των επιχειρήσεων, των καταναλωτών και των ιδιωτών. Αυτό σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις στην ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο θα ανταγωνίζονται επί ίσοις όροις, καθώς και ότι θα αποφεύγεται το ενδεχόμενο οποιοδήποτε από τα μέρη να χρησιμοποιεί την κανονιστική αυτονομία του για να χορηγεί αθέμιτες επιδοτήσεις ή να στρεβλώνει τον ανταγωνισμό.
Και τα δύο Μέρη μπορούν να προβαίνουν σε διατομεακά αντίμετρα σε περίπτωση παραβιάσεων της συμφωνίας. Αυτή η δυνατότητα λήψης διατομεακών αντιμέτρων ισχύει για όλους τους τομείς της οικονομικής εταιρικής σχέσης.