This site is for archive purposes. Please visit www.eliamep.gr for latest updates
Go to Top

Mαθαίνοντας για την Κρίση

31. Τιτλοποίηση (Securitisation)

Η διαδικασία συγκέντρωσης μεμονωμένων δανειακών (επισφαλών) απαιτήσεων, με σκοπό την έκδοση και διάθεση νέων μεταβιβάσιμων τίτλων (κινητών αξιών), συνήθως μέσω ενός φορέα ειδικού σκοπού (special purpose vehicle), οι πληρωμές των οποίων βασίζονται στην είσπραξη των ταμειακών ροών των υποκείμενων δανειακών απαιτήσεων.

32. Τόκος (Interest)

Η απόδοση ενός τοκοφόρου περιουσιακού στοιχείου, όπως είναι το ομόλογο ή ένας καταθετικός λογαριασμός, εκφρασμένη σε χρηματικές μονάδες.

33. Τραπεζική Ένωση (Banking union)

Η υιοθέτηση από ένα σύνολο χωρών κοινών κανόνων λειτουργίας και εποπτείας του τραπεζικού συστήματος.  Τον Δεκέμβριο του 2012, αποφασίστηκε ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα εποπτεύει τις τράπεζες της ευρωζώνης.

34. Τραπεζική κρίση (Banking crisis)

Συμβαίνει όταν:  α) οι καταθέτες, με αφορμή τη γνωστοποίηση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει μία τράπεζα ή και ακόμα της διάδοσης μίας φήμης, αποσύρουν τα χρήματά τους από αυτήν (τραπεζικός πανικός), β) μειωθεί σημαντικά η αξία στοιχείων του ενεργητικού μιας τράπεζας, λόγω της μη-εξόφλησης χορηγούμενων δανείων ή της μείωσης της αξίας των χρηματοοικονομικών και άλλων τοκοφόρων περιουσιακών στοιχείων της και γ) μία τράπεζα δεν έχει πρόσβαση σε (δια)τραπεζικό δανεισμό.

35. Τραπεζικός πανικός (Bank run)

Η μαζική ανάληψη των καταθέσεων από μία τράπεζα, ή το τραπεζικό σύστημα.

36. Φόρος επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών

Φόρος επί της αξίας των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, που θα αποθαρρύνει τις υψηλού κινδύνου κερδοσκοπικές πρακτικές, συμβάλλοντας στη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος και συνεισφέροντας, παράλληλα, στα έσοδα του προϋπολογισμού.

37. Φούσκα (Bubble)

Η αύξηση της τιμής ενός περιουσιακού στοιχείου σε επίπεδα κατά πολύ υψηλότερα από την πραγματική αξία του.

38. Φυγή κεφαλαίων (Capital flight)

Η μαζική εκροή κεφαλαίων από μια οικονομία, η οποία μπορεί να παρατηρηθεί σε συνθήκες οικονομικής και πολιτικής αστάθειας, όταν κλονίζεται η εμπιστοσύνη των επενδυτών προς το τραπεζικό σύστημα, το εγχώριο νόμισμα και την εγχώρια οικονομία γενικότερα.

39. Χρεόγραφο με εγγύηση στοιχεία ενεργητικού (Asset Backed Security -ABS)

Αποτελεί προϊόν τιτλοποίησης ομάδας διαφορετικών στοιχείων του ενεργητικού μιας τράπεζας ή ενός χρηματοπιστωτικού ιδρύματος γενικότερα. Μια τράπεζα δημιουργεί ένα «καλάθι» στοιχείων του ενεργητικού της, όπως ενυπόθηκα δάνεια, πιστωτικές κάρτες και άλλα, το οποίο μεταβιβάζει στους επενδυτές μέσω της έκδοσης ομολόγου. Όπως και στην περίπτωση των τιτλοποιημένων στεγαστικών δανείων, η πληρωμή του κουπονιού των ομολόγων εξαρτάται από την πληρωμή των δόσεων των υποκείμενων δανείων, πιστωτικών καρτών, κλπ.

 

40. Euribor (Euro Interbank Offered Rate)

Είναι το επιτόκιο με το οποίο δανείζονται μεταξύ τους οι εμπορικές τράπεζες της ευρωζώνης, κεφάλαια σε ευρώ.

41. Libor (London Interbank offered rate)

Επιτόκιο αναφοράς διατραπεζικού δανεισμού (δηλαδή δανεισμού μεταξύ τραπεζών) το οποίο καθορίζεται στην τραπεζική αγορά του Λονδίνου.

42. Spread

Είναι η διαφορά απόδοσης μεταξύ δύο ομοειδών περουσιακών στοιχείων, όπως για παράδειγμα των κρατικών ομολόγων δύο διαφορετικών κρατών. Η διαφορά στην απόδοση αντικατοπτρίζει την διαφορά στην τιμή την οποία είναι διατεθημένοι να πληρώσουν οι επενδυτές  για τα δύο περιουσιακά στοιχεία και η οποία οφείλεται σε διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά τους, όπως για παράδειγμα ο σχετικός πιστωτικός κίνδυνος (δηλαδή ο κίνδυνος να μην πληρωθούν οι κάτοχοι των ομολόγων). Υψηλότερος κίνδυνος οδηγεί σε χαμηλότερη ζήτηση και άρα τιμή για το εν λόγω ομόλογο, με συνέπεια να αυξάνεται η απόδοση του.

 

 

43. Too big to fail

Η διαπίστωση ότι η ανάπτυξη πολύ μεγάλων διεθνών χρηματοπιστωτικών κολοσσών, οι οποίοι διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην λειτουργία του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος και άρα της παγκόσμιας οικονομίας, δεν είναι δυνατόν να αφεθούν να χρεοκοπήσουν καθώς κάτι τέτοιο θα είχε εξαιρετικά αρνητικές συστημικές επιπτώσεις. Το γεγονός αυτό οδηγεί σε ένα προβλήμα ηθικού κινδύνου, καθώς οι χρηματοπιστωτικοί αυτοί κολοσσοί πιστεύουν ότι μπορούν να αναλαμβάνουν αυξημένους κινδύνους, αποκομίζοντας κέρδη, ενώ σε περίπτωση που τα πράγματα δεν εξελιχθούν θετικά, τα κράτη θα αναγκαστούν να τους διασώσουν. Η χρεοκοπία της Lehman Brothers και η κρίση που επακολούθησε, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα του προβλήματος αυτού.